ગઝલ


મારી સનમની હર અદાઓ સહુથી જરા હટકે છે; એટલે જ હ્રદય મારું હંમેશ એના નામે ધબકે છે. હળવેથી એના કાનમાં કહી દીધું હું તને ચાહું છું; નજર ઝુકાવી શરમથી એ કહે મને, તું શું બકે છે?

વાત વાતમાં એ રિસાય જાય અને હું મનાવું એને; હોય જે સંબંધમાં મીઠી છેડછાડ એ જ વધુ ટકે છે. મળી જાય બે યુવા હૈયા હસતા રમતા એકબીજાને; ન જાણે કેમ એ આ બેરહેમ દુનિયાને બહુ ખટકે છે.

કરવો હોય એટલો કર સિતમ તું મુજ પર હે ખુદા; હું પણ એ જોઊં તો ખરો તું ક્યાં જઈને અટકે છે?  જતા જતા ઓઢાડી ગઈ કફન રંગબેરંગી ઓઢણીનું; એને એક નજર જોવા આત્મા મારો દરબદર ભટકે છે.

પળે પળ છટકી જાય છે સમય છોડી ઘડિયાળને; ભલે ઘડિયાળ સમજતું રહે સમય લોલકે લટકે છે. ધરતી પર જ તારા પગ રાખજે મયંક તું પણ હવે; એ સહેલાઈથી મોંભેર પટકાય છે જે કદી બહુ છકે છે.

એક અમસ્તી આ જિંદગીમાં કેટ કેટલી જફા છે!
ને ઉપરથી સનમ મારા મુજથી બેવજહ ખફા છે.
એ સંબંધનું શું ભવિષ્ય હશે કોણ જાણે દોસ્ત?
જ્યાં વ્યવહાર મારા એમની સાથે એકતરફા છે.
કાજળ લગાવીને આવ્યા છે આજ સપનામાં એ;
સમજ નથી પડતી મને એમના શું મનસુફા છે?
તમને શું આપું જેની તમને જરાય કિંમત નથી;
મારી પાસે તો તમારા માટે ફક્ત થોડી વફા છે.
કારોબાર-એ-ઇશ્કનું સરવૈયું માંડ્યું ત્યારે જાણ્યું;
ખોટ જ ખોટ છે,ફક્ત થોડા ઉજાગરાના નફા છે.
ન આપો આપણા સંબંધોને કોઈ જ નામ સનમ;
જેવા છે એ સંબંધ એકદમ પવિત્ર, મુસ્તફા છે.
તો કરું હું પૂજા પાઠ, ન તો કરું બંદગી કોઈની;
સનમ જ મારા પ્રભુ,પયગંબર,મારા ખલીફા છે.
ખત તો ઘણા મળ્યા રાખે છે મને એમ તો દોસ્ત;
બસ એ ખત જેમાં આવ્યા એ નનામા લિફાફા છે.
કર્યો છે ગુનો ઇશ્ક કરવાનો મયંકે, સજા તો થશે;
હવે કહી દો સનમ,એ ગુન્હા માટે કઈ કઈ દફા છે?


 

મારી બેપનાહ મહોબ્બતનો આ તે કેવો અંજામ છે?
બેઠો છું હું મયખાને એકલો, હાથમાં ખાલી જામ છે.

અશ્કોથી ભરતી રહે છે હવે જામ પર જામ સાકી;
મય ક્યાં છે સસતી? બહુ મોંઘેરા એના દામ છે.

અફવાઓનું બજાર છે ગરમ કારોબાર-એ-ઇશ્કમાં;
જે છે બહુ નામવાળા એ જ અહિં બહુ બદનામ છે.

તરીશ મહોબ્બતની આગનો દરિયો યાદના સહારે;
મારા આ ઘાયલ દિલમાં એટલી તો હજુ ય હામ છે.

ચોરી કઈ ગયું કોઈ ચિતચોર મારા ચિતને ચુપકીથી;
તું ય એ જાણે છે મારી સનમ કે તારું જ એ કામ છે.

ખોવાઈ ગયો છે ખુદ મયંક તને શોધતા શોધતા;
ભુલભુલામણીથી ભરચક છેતરામણું તારું ગામ છે.

સારાંશ : ખલીલ ધનતેજવી

જે કઠણ માટીને ઉથલાવી શકે
એ જ માણસ બીજ પણ વાવી શકે

તુ પવન છે આગ ભડકાવી શકે
પણ કદી દીવો ન સળગાવી શકે

બારણે તુ હોય ને લાગ્યા કરે
વાયરો પણ દ્વાર ખખડાવી શકે

દે હવે વાચાળ આંખોને દુવા
લાગણી ભીતરની પ્રગટાવી શકે

નાહી ધોઇને નીકળતા ચંદ્રને
રાત જો ધારે તો અભડાવી શકે

મોતી ચરતા હંસલાની આંખમાં
મોતિયો પણ કોક દી આવી શકે

સૂર્યને જો રાત જોવી હોયતો
આગિયાના વેશમાં આવી શકે

સૂર્ય જો રાતે કદી ભુલો પડે
આગિયો તાકાત અજમાવી શકે

હા ખલીલ આજે ગઝલ ન હોય તો
દિલની વાતો કોણ સમજાવી શકે

ખલીલ ધનતેજવી